Việt Nam - Nhật Bản: Tăng cường hợp tác trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường
Chiều 23/4, tại Hà Nội, Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức Lễ ký Công hàm trao đổi hai phi dự án “Tiếp nhận tàu nghiên cứu khoa học biển” và “Thiết bị điều tra, khảo sát và phân tích rác thải nhựa đại dương” do Chính phủ Nhật Bản viện trợ không hoàn lại cho Việt Nam.
Dự lễ ký kết về phía Việt Nam có sự tham dự của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà; Trưởng Ban đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung; Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân; Tổng cục trưởng Tổng cục Biển và Hải Đảo Việt Nam Tạ Đình Thi cùng với sự tham gia của các Ban, Bộ, Ngành Trung ương bao gồm Ban Đối ngoại Trung ương; Văn phòng Quốc hội; Bộ Quốc phòng; Bộ Giao thông Vận tải; Bộ Khoa học và Công nghệ; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; và sự tham dự của Lãnh đạo các đơn vị liên quan trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường. Về phía Nhật Bản có sự tham dự của Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam Yamada Takio; Trưởng đại diện Văn phòng JICA Việt Nam Shimizu Akira cùng một số cán bộ Đại sứ quán Nhật Bản và JICA Việt Nam.
Lễ ký kết nằm trong khuôn khổ việc thực hiện Bản ghi nhớ giữa Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam và Văn phòng Nội các Nhật Bản về hợp tác trong lĩnh vực chính sách biển và đại dương. Trong đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng các cơ quan liên quan phía Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với Đại sứ Quán Nhật Bản tại Việt Nam và các đối tác phía Nhật Bản xây dựng và trình các cấp của thẩm quyền của hai bên phê duyệt hai dự án viện trợ không hoàn lại với trị giá quy đổi 1,4 tỷ Yen Nhật (gần 300 tỷ VNĐ) dưới hình thức một tàu nghiên cứu biển chuyên dụng đã và đang được khai thác; các thiết bị điều tra, khảo sát và phân tích rác thải nhựa đại dương mới và hiện đại. Phát biểu tại lễ ký kết, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, đây là các văn kiện hợp tác quan trọng, là minh chứng cho sự sự hợp tác chặt chẽ và có hiệu quả giữa các cơ quan chuyên môn của Chính phủ Nhật Bản và Việt Nam trong việc cụ thể hóa các cam kết của các lãnh đạo cấp cao hai nước trong thời gian qua về các lĩnh vực nói chung và lĩnh vực TN&MT nói riêng. Điều này cũng thể hiện mong muốn hợp tác của hai bên cũng như sự hỗ trợ thiết thực và có hiệu quả của Chính phủ Nhật Bản trong triển khai quản lý TN&MT biển tại Việt Nam”. Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, tàu nghiên cứu biển và các trang thiết bị kỹ thuật quan trắc rác thải nhựa đại dương do phía Chính phủ Nhật Bản viện trợ không hoàn lại thông qua phi hai dự án trên sẽ góp phần nâng cao năng lực nghiên cứu tài nguyên, môi trường biển và nghiên cứu, phân tích rác thải nhựa đại dương của Việt Nam. Bộ Tài nguyên và Môi trường cam kết sẽ sử dụng hiệu quả và vận hành tốt các trang thiết bị trên, góp phần giải quyết những thách thức về TN&MT biển của Việt Nam trong thời gian tới.
Phát biểu tại buổi lễ, Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Nhật Bản tại Việt Nam Yamada Takio vui mừng cho biết, hai phi dự án “Tiếp nhận tàu nghiên cứu khoa học biển” và “Thiết bị điều tra, khảo sát và phân tích rác thải nhựa đại dương” đã diễn ra tốt đẹp. Ông Yamada Takio khẳng định rằng hai phi dự án cũng thể hiện được mối quan hệ tốt đẹp giữa hai Chính phủ, hai Quốc gia Nhật Bản và Việt Nam. Đại sứ Yamada Takio mong muốn phi dự án tài trợ “Tàu nghiên cứu biển” này sẽ phát huy được năng lực của mình trong các điều tra, khảo sát cơ bản liên quan đến môi trường biển, tài nguyên biển của Việt Nam, góp phần thực hiện “Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Về phi dự án Hỗ trợ thiết bị điều tra, khảo sát và phân tích rác thải nhựa đại dương, Đại sứ Yamada Takio hy vọng sẽ nâng cao được năng lực quan trắc của Việt Nam, là yếu tố cơ bản nhất xây dựng được các chính sách đúng đắn, nhằm giải quyết vấn đề rác thải nhựa đại dương đang gây bức xúc hiện nay. “Nhật Bản và Việt Nam là hai quốc gia xa nhau nhưng đang gắn kết nhau bằng biển. Việc sử dụng hiệu quả và bền vững nguồn tài nguyên biển dồi dào, bảo vệ biển không chỉ là nhiệm vụ của hai quốc gia mà còn là vấn đề chung của thế giới. Tôi hy vọng hai phi dự án lần này sẽ giúp ích cho Việt Nam trong việc tiến hành các nỗ lực và mục tiêu của mình”. - Đại sứ Yamada Takio tin tưởng.
Tham dự và chứng kiến Lễ ký kết, Trưởng Ban đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung vui mừng cho biết, hai phi dự án này đã minh chứng cho việc hợp tác sâu rộng giữa Việt Nam và Nhật Bản. Từ hai phi dự án này, Trưởng Ban đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung tin tưởng sẽ giúp nâng cao năng lực trong một lĩnh vực rất quan trọng của Việt Nam – đó là lĩnh vực biển. Ngoài việc đáp ứng nhưng cam kết quốc tế của Việt Nam thì việc tiếp nhận hai phi dự án sẽ giúp Việt Nam thực hiện những mục tiêu phát triển bền vững của Liên hiệp quốc trong đó có vấn đề liên quan đến đại dương.
***
Ngay sau buổi Lễ ký Công hàm trao đổi hai phi dự án của Chính phủ Nhật Bản tài trợ cho Việt Nam, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đã tiếp tục làm việc với Đại sứ Yamada Takio về chương trình hợp tác về lĩnh vực tài nguyên và môi trường. Tại buổi làm việc, Đại sứ Yamada Takio đã trao đổi với Bộ trưởng về phối hợp tổ chức Cuộc họp Đối thoại chính sách môi trường Việt Nam - Nhật Bản lần thứ 7 dự kiến được tổ chức tại Việt Nam trong năm 2021 và mong Bộ trưởng ủng hộ việc tổ chức sự kiện Tuần Môi trường với sự tham gia của các doanh nghiệp Nhật Bản bên lề Cuộc họp Đối thoại chính sách môi trường. Đồng thời, Đại sứ Yamada Takio mong muốn thúc đẩy sớm việc ký Bản ghi nhớ triển khai cơ chế phát triển sạch (JCM) để làm cơ sở tiếp tục thực hiện các dự án trong khuôn khổ cơ chế này trong giai đoạn tới. Bên cạnh đó, hai bên cùng trao đổi về phối hợp tổ chức Đối thoại chính sách biển Việt Nam - Nhật Bản dự kiến được tổ chức vào tháng 5 năm nay. Trao đổi với Đại sứ Yamada Takio, Bộ trưởng Trần Hồng Hà bày tỏ cảm ơn sự hỗ trợ, giúp đỡ của Chính phủ Nhật Bản nói chung và Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam nói riêng trong các hoạt động liên quan đến lĩnh vực TN&MT của Việt Nam trong những năm qua thông qua việc Chính phủ Nhật Bản dành nguồn vốn ODA cho Việt Nam cho các dự án cụ thể đối với hai phi dự án được ký kết Công hàm trao đổi buổi chiều hôm nay.
Bộ trưởng cũng thông báo với Ngài Đại sứ Lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục chỉ đạo Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị của Bộ và các Bộ ngành có liên quan triển khai các thủ tục để tiếp nhận Tàu nghiên cứu biển và các trang thiết bị quan trắc rác thải nhựa do Chính phủ Nhật Bản trao tặng theo đúng tiến độ cũng như xây dựng kế hoạch sử dụng hiệu quả nguồn tài trợ trên. Bộ trưởng ủng hộ việc tổ chức sự kiện Tuần môi trường với sự tham gia của các doanh nghiệp Nhật Bản bên lề Cuộc họp Đối thoại chính sách môi trường Việt Nam - Nhật Bản lần thứ 7 dự kiến được tổ chức tại Việt Nam trong năm 2021 trên cơ sở hai bên đánh giá tình hình dịch bệnh Covid-19 để xem xét khả năng đồng tổ chức các sự kiện trên tại Hà Nội như hai bên thống nhất. Ngoài ra, Bộ trưởng cũng ủng hộ tiếp tục triển khai các hoạt động trong khuôn khổ JCM đã được hai bên thực hiện trong những năm qua. Bộ trưởng giao Vụ Hợp tác quốc tế và Cục Biến đổi khí hậu rà soát các nội dung có liên quan và hoàn thiện hồ sơ trình Chính phủ xem xét phê duyệt Bản ghi nhớ hợp tác về cơ chế JCM giữa hai Chính phủ theo quy định của Luật Điều ước quốc tế. Về hợp tác trong thời gian tới, Bộ trưởng đề xuất Ngài Đại sứ, trên cương vị công tác của mình, tiếp tục thúc đẩy hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực TN&MT, cụ thể hỗ trợ triển khai Luật Bảo vệ môi trường đã được Quốc hội thông qua, hỗ trợ Bộ trong quá trình nghiên cứu sửa đổi Luật đất đai, tiếp tục hỗ trợ Việt Nam giảm phát thải khí nhà kính theo cam kết Đóng góp quốc gia tự quyết định (NDC).