Sự cần thiết ban hành Nghị định “Quản lý khoáng sản ở các khu vực dự trữ để phát triển các dự án đầu tư trên mặt”

Trước thực tiễn, cần thiết phải triển khai các dự án trên mặt tại các khu vực có dự trữ khoáng sản trong khi các quy định của Luật Khoáng sản năm 2010 và các luật pháp liên quan chưa quy định cụ thể để sử dụng hiệu quả các loại tài nguyên tại khu vực khoáng sản dự trữ. Nhưng khó khăn, vướng mắc, phát sinh mới đòi hỏi phải bổ sung một văn bản quy phạm pháp luật để quản lý, đó là:

Một là, tại Điều 29 của Luật Khoáng sản, Quyết định số 645/QĐ-TTg đã quy hoạch đủ các khu vực dự trữ khoáng sản, nhưng chưa quy định tính pháp lý để được phát triển các dự án trên mặt trùng với các khu vực dự trữ khoáng sản; thời gian dự trữ khoáng sản để phù hợp với vòng đời dự án trên mặt dẫn đến những khó khăn cho việc triển khai phát triển các dự án trên mặt. Trong khi đó, Luật Đầu tư, Luật Đất đai chỉ quy định về thời gian hoạt động, diện tích đất sử dụng của dự án trên mặt. Vì vậy, cần thiết phải điều chỉnh Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về dự trữ khoáng sản quốc gia để cho phép đầu tư các dự án phát triển kinh tế ở các khu vực dự trữ. Trong đó liên quan đến thời gian dự trữ khoáng sản, cơ sở pháp lý để triển khai các dự án trên mặt.

Hai là, tại Nghị quyết 08-NQ/TW ngày 16 tháng 01 năm 2017 của Bộ Chính trị khẳng định phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn; Quyết định số 432/QĐ-TTg ngày 12 tháng 4 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ về Chiến lược Phát triển bền vững Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020 đã nêu “Duy trì tăng trưởng kinh tế bền vững, từng bước thực hiện tăng trưởng xanh, phát triển năng lượng sạch, năng lượng tái tạo”. Theo đó, khu vực các tỉnh miền Trung, đặc biệt là Bình Thuận, Ninh Thuận, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam... có điều kiện rất thuận lợi phát triển các dự án trên mặt như du lịch, điện gió, điện mặt trời, khu công nghiệp,… Do vậy, phát triển các dự án kinh tế-xã hội trên mặt tại các khu vực này là cần thiết, cấp bách theo chỉ đạo của Đảng và Nhà nước.

Trước thực tiễn, cần thiết phải triển khai các dự án trên mặt tại các khu vực có dự trữ khoáng sản trong khi các quy định của Luật Khoáng sản năm 2010 và các luật pháp liên quan chưa quy định cụ thể để sử dụng hiệu quả các loại tài nguyên tại khu vực khoáng sản dự trữ. Nhưng khó khăn, vướng mắc, phát sinh mới đòi hỏi phải bổ sung một văn bản quy phạm pháp luật để quản lý, đó là:

Một là, tại Điều 29 của Luật Khoáng sản, Quyết định số 645/QĐ-TTg đã quy hoạch đủ các khu vực dự trữ khoáng sản, nhưng chưa quy định tính pháp lý để được phát triển các dự án trên mặt trùng với các khu vực dự trữ khoáng sản; thời gian dự trữ khoáng sản để phù hợp với vòng đời dự án trên mặt dẫn đến những khó khăn cho việc triển khai phát triển các dự án trên mặt. Trong khi đó, Luật Đầu tư, Luật Đất đai chỉ quy định về thời gian hoạt động, diện tích đất sử dụng của dự án trên mặt. Vì vậy, cần thiết phải điều chỉnh Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về dự trữ khoáng sản quốc gia để cho phép đầu tư các dự án phát triển kinh tế ở các khu vực dự trữ. Trong đó liên quan đến thời gian dự trữ khoáng sản, cơ sở pháp lý để triển khai các dự án trên mặt.

Hai là, tại Nghị quyết 08-NQ/TW ngày 16 tháng 01 năm 2017 của Bộ Chính trị khẳng định phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn; Quyết định số 432/QĐ-TTg ngày 12 tháng 4 năm 2012 của Thủ tướng Chính phủ về Chiến lược Phát triển bền vững Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020 đã nêu “Duy trì tăng trưởng kinh tế bền vững, từng bước thực hiện tăng trưởng xanh, phát triển năng lượng sạch, năng lượng tái tạo”. Theo đó, khu vực các tỉnh miền Trung, đặc biệt là Bình Thuận, Ninh Thuận, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam... có điều kiện rất thuận lợi phát triển các dự án trên mặt như du lịch, điện gió, điện mặt trời, khu công nghiệp,… Do vậy, phát triển các dự án kinh tế-xã hội trên mặt tại các khu vực này là cần thiết, cấp bách theo chỉ đạo của Đảng và Nhà nước.

Ba là, thực tế hiện nay nhiều khu vực có tiềm năng phát triển các dự án trên mặt có những diện tích nằm trong khu vực đã được khoanh định dự trữ các loại khoáng sản như titan, cát trắng. Ví dụ các dự án thuộc tỉnh Bình Thuận gồm: Khu đô thị du lịch biển TMS Hòa Thắng - Mũi Né tại xã Hòa Thắng, huyện Bắc Bình; Khu phức hợp du lịch sinh thái Bãi Dài tại xã Tiến Thành, thành phố Phan Thiết; Khu phức hợp nghỉ dưỡng kết hợp vui chơi giải trí, thể thao biển Hòa Thắng tại xã Hòa Thắng, huyện Bắc Bình; Khu phức hợp nghỉ dưỡng kết hợp vui chơi giải trí thể thao biển Thư Minh Nguyễn tại xã Hòa Thắng, huyện Bắc Bình,... Vấn đề nảy sinh cần giải quyết là: (1) Các dự án sử dụng đất trên mặt và các khoáng sản dự trữ cũng phân bố từ trên mặt; (2) Trong khi các dự án có thời hạn từ vài chục năm đến trên 50 năm nhưng các khu vực dự trữ khoáng sản (nêu tại Quyết định số 645/QĐ-TTg) chưa quy định thời hạn.

Bốn là, Kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đã nêu "Đồng ý với đề xuất của Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc xem xét, ban hành Nghị định “Quản lý khoáng sản ở các khu vực dự trữ để phát triển các dự án trên mặt” làm cơ sở Quyết định phê duyệt điều chỉnh, bổ sung khu vực dự trữ khoáng sản quốc gia".

Từ đó đặt ra vấn đề cấp thiết phải ban hành một văn bản quy phạm pháp luật để đảm bảo quản lý, bảo vệ khoáng sản, vừa tạo điều kiện để triển khai các dự án phát triển kinh tế trên mặt tại các khu vực có khoáng sản dự trữ, cụ thể là “Nghị định quản lý khoáng sản ở khu vực dự trữ để phát triển các dự án trên mặt”. Trước yêu cầu cấp thiết như trên, Bộ Tài nguyên và Môi trường kính đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, cho phép xây dựng Nghị định quản lý khoáng sản ở khu vực dự trữ để phát triển các dự án trên mặt theo trình tự, thủ tục rút gọn được quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

BBT (Nguồn: Cổng TTĐT Bộ TN&MT)