* Không phải “hiến đất” mà là “tặng quyền sử dụng đất”
Tổng cục Quản lý đất đai, cho biết, pháp luật về đất đai hiện hành không quy định việc người dân “hiến” một phần đất để làm đường hoặc công trình công cộng mà quy định việc hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất nông nghiệp được Nhà nước giao trong hạn mức; đất được Nhà nước giao có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê, được Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất; đất nhận chuyển đổi, nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho, nhận thừa kế thì được tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước; tặng cho quyền sử dụng đất cho cộng đồng dân cư để xây dựng các công trình phục vụ lợi ích chung của cộng đồng; tặng cho nhà tình nghĩa gắn liền với đất theo quy định của pháp luật.
Cụ thể, theo quy định tại khoản 4 và khoản 6 Điều 95 của Luật Đất đai đối với trường hợp đã được cấp Giấy chứng nhận mà thực hiện quyền tặng cho quyền sử dụng đất thì thuộc trường hợp đăng ký biến động đất đai và trong thời hạn không quá 30 ngày, kể từ ngày có biến động thông tin đất đai, người sử dụng đất phải thực hiện thủ tục đăng ký biến động. Trình tự, thủ tục thực hiện tặng cho quyền sử dụng đất thực hiện theo quy định tại Điều 79 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2014 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai.
Theo đó, “Trường hợp người sử dụng đất tặng cho quyền sử dụng đất để xây dựng công trình công cộng thì phải lập văn bản tặng cho quyền sử dụng đất theo quy định. Sau khi hoàn thành xây dựng công trình công cộng trên đất được tặng cho, Văn phòng đăng ký đất đai căn cứ vào văn bản tặng cho quyền sử dụng đất đã được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận và hiện trạng sử dụng đất để đo đạc, chỉnh lý biến động vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai và thông báo cho người sử dụng đất nộp Giấy chứng nhận đã cấp để xác nhận thay đổi. Trường hợp người sử dụng đất tặng cho toàn bộ diện tích đất đã cấp Giấy chứng nhận thì thu hồi Giấy chứng nhận để quản lý”.
Như vậy, pháp luật về đất đai đã có quy định cụ thể đối với trường hợp người sử dụng đất là hộ gia đình, cá nhân khi thực hiện quyền tặng cho quyền sử dụng đất để xây dựng công trình công cộng thì trên cơ sở văn bản tặng cho quyền sử dụng đất đã được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận và hiện trạng sử dụng đất, Văn phòng đăng ký đất đai thực hiện đo đạc, chỉnh lý biến động vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai và thông báo cho người sử dụng đất nộp Giấy chứng nhận đã cấp để xác nhận thay đổi.
Trường hợp người sử dụng đất đã tặng cho một phần diện tích của thửa đất để làm phục vụ xây dựng các công cộng nhưng chưa thực hiện thủ tục đăng ký biến động đất đai thì cần căn cứ vào hồ sơ cụ thể, thời điểm thực hiện việc tặng cho (nhưng chưa thực hiện đúng thủ tục theo quy định) để giải quyết tiếp việc chỉnh lý biến động trong hồ sơ địa chính và xác nhận thay đổi trên Giấy chứng nhận đã cấp.
Trường hợp việc tặng đảm bảo quy định của pháp luật thì diện tích của người sử dụng đất được xác định sau khi đã thực hiện việc chỉnh lý biến động đối với phần diện tích đã tặng cho.
* Cần làm rõ hơn
Thời gian qua, trong quá trình sử dụng đất, nhiều người dân, hộ gia đình trên nhiều vùng miền đất nước đã tự nguyện hiến một phần đất để xây dựng, mở rộng đường sá, các công trình công cộng, tích cực tham gia phát triển phong trào nông thôn mới…. Tuy nhiên, sau việc hiến đất nhưng chưa thực hiện việc điều chỉnh diện tích thể hiện trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Đồng thời, khi đăng ký biến động đất đai diện tích được ghi theo số liệu đo đạc thực tế sử dụng hay theo Giấy chứng nhận đã cấp.
Theo các chuyên gia, thời gian tới quyền tặng cho quyền sử dụng đất tiếp tục phát triển rộng khắp, phục vụ tốt việc quy hoạch, xây dựng các công trình công cộng, phục vụ đời sống dân sinh, nhất là Chương trình xây dựng nông thôn mới. Vì vậy, cơ quan có thẩm quyền cần hướng dẫn cụ thể, chính sách đặc thù để người dân thực hiện quyền, trách nhiệm vụ mình về quản lý, sử dụng đất đai. Đặc biệt, xác định rõ hơn nội dung này trong quá trình nghiên cứu, đánh giá, tổng kết và sửa đổi Luật Đất đai sắp tới.
BBT (Nguồn: Cổng TTĐT Bộ TN&MT)