Tìm công nghệ “giải cứu” tài nguyên cát

* Tạo điều kiện cho cát nhân tạo

Để bảo đảm triển khai thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác, kinh doanh tài nguyên cát, sỏi và bảo đảm phát triển kinh tế-xã hội, bảo vệ môi trường, sử dụng tài nguyên hiệu quả, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các công trình, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng vừa có yêu cầu các Bộ, ngành và địa phương tập trung thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 325/TB-VPCP ngày 25/7/2017 về nhiệm vụ, giải pháp tăng cường quản lý Nhà nước đối với hoạt động khai thác, kinh doanh tài nguyên cát, sỏi.

Phó Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tăng cường quản lý cát sỏi, nhu cầu sử dụng, khai thác, vận chuyển làm vật liệu xây dựng và vật liệu san lấp; thường xuyên nắm thông tin về giá cả, nguồn cung, chống việc đầu cơ, tích trữ để tăng giá.

Phó Thủ tướng cũng đề nghị các Bộ, ngành, địa phương thực hiện một số giải pháp sử dụng cát nhân tạo thay cát tự nhiên, tiến tới không sử dụng cát tự nhiên vào mục đích san lấp.

Thực tế, từ đầu năm 2017, Bộ Xây dựng đã lên tiếng ủng hộ và khẳng định tạo điều kiện để doanh nghiệp quảng bá công nghệ chế biến nhằm tìm kiếm các nhà đầu tư có đủ năng lực triển khai ứng dụng thực tế.

* Công nghệ giải tỏa áp lực về nhu cầu cát xây dựng

Thực hiện sự quan tâm đó, trung tuần tháng 3/2018, các chuyên gia Viện Chuyên ngành bê tông thuộc thuộc Viện Khoa học công nghệ xây dựng của Bộ Xây dựng, đã trực tiếp đến TP.Cần Thơ, thu mẫu, để thí nghiệm, kiểm định chất lượng cát nhiễm mặn đưa vào xử lý bằng dây chuyền công nghệ chế biến cát sạch do ông Võ Tấn Dũng sáng chế.

Phòng thí nghiệm Nghiên cứu ăn mòn và Bảo vệ công trình (XDLAS05) thuộc Viện Khoa học công nghệ xây dựng (Bộ Xây dựng), công bố kết quả thí nghiệm, ghi nhận: Mẫu cát nhiễm mặn được đưa về bằng sà lan từ Bà Rịa - Vũng Tàu, có hàm lượng muối (Clo) là 0,255%. Sau khi đưa vào xử lý bằng dây chuyền công nghệ chế biến cát sạch của ông Võ Tấn Dũng, hàm lượng ion clo (Cl-) giảm xuống còn ở mức 0,018%!

So với yêu cầu kỹ thuật TCVN 7570:2006 về hàm lượng Cl- đối với bê tông dùng trong các kết cấu bê tông, bê tông cốt thép và vữa thông thường (dưới 0,05%), thì cát nhiễm mặn nguyên khai ở Bà Rịa - Vũng Tàu có hàm lượng Cl - vượt tiêu chuẩn cho phép gấp hơn 5 lần. Nhưng sau khi đưa vào xử lý bằng dây chuyền công nghệ chế biến cát sạch này thì hàm lượng Cl- giảm xuống thấp hơn ngưỡng tiêu chuẩn cho phép nhiều lần.

Trực tiếp tham gia thị sát, lấy mẫu thí nghiệm, kiểm định chất lượng cát nhiễm mặn đưa vào xử lý bằng dây chuyền công nghệ chế biến cát sạch của ông Võ Tấn Dũng tại TP.Cần Thơ, ông Nguyễn Đức Thắng, chuyên gia Viện Khoa học công nghệ xây dựng (Bộ Xây dựng), cho rằng: bằng biện pháp thí nghiệm, đơn vị đã có thể loại trừ nguồn cát nguyên liệu ở những vùng có nguy cơ bị phản ứng kiềm silic trước khi đưa vào chế biến.

Khả năng rửa sạch tạp chất và sàng lọc cát bằng dây chuyền công nghệ chế biến cát sạch này đã được kiểm chứng qua kết quả xử lý cát mịn sông Cửu Long, thành 3 loại cát thành phẩm: cát siêu mịn để san lấp, cát mịn xây tô và cát hạt thô để chế tạo bê tông.

Cát nhiễm mặn đưa vào chế biến bằng dây chuyền công nghệ này sẽ được rửa sạch, khi sử dụng có thể tiết kiệm xi măng, tăng cường độ chịu lực cho bê tông từ 10 - 20%, giảm chi phí sàng thủ công, nâng cao chất lượng và tuổi thọ công trình xây dựng - nhiều công trình nghiên cứu và tài liệu khoa học đã chứng minh.

Thành công của công nghệ này góp phần giải tỏa áp lực về nhu cầu cát xây dựng ngày càng khan hiếm trên thị trường và bảo vệ môi trường, sinh thái…