Bộ TN&MT trình Chính phủ ban hành Nghị quyết về giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất đối với trường hợp được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất

Về sự cần thiết ban hành Nghị quyết

Cơ sở pháp lý: Luật Đất đai ngày 29 tháng 11 năm 2013; -Ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng tại Thông báo số 426/TB-VPCP ngày 16 tháng 12 năm 2019 của Văn phòng Chính phủ.

Cơ sở thực tiễn gồm: Điểm b Khoản 2 Điều 118 Luật Đất đai quy định không đấu giá quyền sử dụng đất khi giao đất, cho thuê đất đối với trường hợp sử dụng đất được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất theo quy định tại Điều 110 Luật Đất đai và tại Điều 118 không giao Chính phủ quy định chi tiết.

Điều 110 Luật Đất đai đã quy định cụ thể về các trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và giao Chính phủ quy định chi tiết (trong đó có trường hợp miễn, giảm đối với trường hợp sử dụng đất vào mục đích sản xuất, kinh doanh thuộc lĩnh vực ưu đãi đầu tư hoặc địa bàn ưu đãi đầu tư theo quy định của pháp luật và đầu tư, trừ dự án đầu tư nhà ở thương mại.

Thực hiện Luật Đất đai, Chính phủ đã ban hành các nghị định quy định về thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, thuê mặt nước . Tuy nhiên, Nghị định của Chính phủ quy định về việc miễn tiền thuê đất lại quy định về các trường hợp miễn cho cả thời hạn thuê hoặc miễn một số năm của thời hạn thuê (trong thời gian xây dựng cơ bản theo dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt nhưng không quá 03 năm kể từ ngày có quyết định cho thuê đất; miễn đối với dự án thuộc lĩnh vực ưu đãi đầu tư hoặc địa bàn ưu đãi đầu tư,…).

Bên cạnh đó, tại Khoản 5 Điều 3 Nghị định số 135/2016/NĐ-CP ngày 09 tháng 9 năm 2016 sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định về thu tiền sử dụng đất, thu tiền thuê đất, thuê mặt nước của Chính phủ quy định: “không áp dụng miễn, giảm tiền thuê đất trong trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất để cho thuê”.

Khoản 2 Điều 156 Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định: “trong trường hợp các văn bản quy phạm pháp luật có quy định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng văn bản có hiệu lực pháp lý cao hơn”.

Thực hiện quy định của Luật Đất đai và nguyên tắc áp dụng pháp luật của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, trong thời gian qua Bộ Tài nguyên và Môi trường đã hướng dẫn các địa phương thực hiện theo đúng quy định của Luật Đất đai. Tuy nhiên, Bộ Tài chính lại có văn bản hướng dẫn theo hướng miễn tiễn thuê đất một số năm thì coi như giảm tiền thuê đất và phải đấu giá quyền sử dụng đất khi giao đất, cho thuê đất.

Do các quy định không đồng bộ giữa Luật Đất đai và các Nghị định của Chính phủ đã dẫn đến việc hiểu và áp dụng pháp luật không thống nhất giữa các địa phương về trường hợp miễn tiền thuê đất nào (miễn một số năm hay miễn toàn bộ thời gian sử dụng đất) thì không phải đấu giá quyền sử dụng đất.

Mặt khác, theo quy định tại điểm c khoản 4 Điều 174 của Luật Đất đai thì trường hợp tổ chức được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để thực hiện dự án đầu tư không phải là dự án kinh doanh nhà ở mà được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thì có quyền như trường hợp được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê hàng năm (không có quyền chuyển nhượng, cho thuê, góp vốn, thế chấp quyền sử dụng đất). Như vậy, đối với trường hợp tổ chức lựa chọn hình thức thuê đất trả tiền thuê đất cho cả thời hạn thuê nhưng lại được miễn tiền thuê một số năm như quy định tại các Nghị định của Chính phủ mà lại không được thực hiện các quyền chuyển nhượng, cho thuê, góp vốn, thế chấp quyền sử dụng đất là bất hợp lý. Cần thiết phải có những sửa đổi, bổ sung quy định về nguyên tắc miễn, giảm và các trường hợp được miễn giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, đặc biệt là tiền thuê đất để đảm bảo thống nhất trong hệ thống pháp luật và thuận lợi triển khai trên thực tế, bảo vệ các quyền và lợi ích của người sử dụng đất.

Từ thực tiễn nêu trên, Chính phủ cần ban hành Nghị quyết để chỉ đạo thống nhất việc áp dụng pháp luật về việc đấu giá quyền sử dụng đất đối với trường hợp được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, đặc biệt là đối với trường hợp miễn tiền thuê đất và giao.

Về bố cụng và nội dung cơ bản của Nghị quyết

Dự thảo Nghị quyết gồm 03 điều, cụ thể như sau:

Điều 1: Thông qua đề xuất của Bộ Tài nguyên và Môi trường về việc giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất đối với trường hợp được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất (bao gồm miễn một số năm hoặc miễn toàn bộ thời gian sử dụng đất, trừ trường hợp được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất trong thời gian xây dựng cơ bản) để thống nhất thực hiện theo quy định của Luật Đất đai. trách nhiệm cho các Bộ nghiên cứu, đề xuất nội dung để cập nhật ngay vào dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai.

Bộ Tài nguyên và Môi trường khẩn trương tham mưu bổ sung nội dung này vào dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai để Chính phủ xem xét ban hành.

Việc giao trách nhiệm nêu trên là phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và phân công của Chính phủ vì Bộ Tài nguyên và Môi trường đang chủ trì hoàn thiện nội dung dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai;

Điều 2: Hiệu lực thi hành;

Điều 3: Trách nhiệm thực hiện Nghị quyết của các Bộ, ngành, địa phương.

BBT (Nguồn: Cổng TTĐT Bộ TN&MT)